Waarom wij graag veranderen (& managers dit best spannend vinden)

We hadden elkaar ruim tien jaar niet gezien en gesproken. Hij opende de deur met enthousiasme, gaf me een hand, tikte me op de schouder en riep, enorm enthousiast, uit: ‘Wat leuk je te zien; je bent geen steek veranderd!’ Het enige dat ik toen kon bedenken, was: wat een gelul!

Ik snap heus wel dat hij vooral aardig wilde zijn. Het was niet meer dan een betekenisloze kreet waarvan we allemaal weleens gebruik maken, nietwaar? En toch. Wat is dat toch met verandering?

Onze levens, relaties, loopbanen, gezondheid, financiële situatie, houding, interesses, vaardigheden, verantwoordelijkheden en mogelijkheden veranderen continu. Deze verandering gaat soms snel en heftig, vaak gaat ze ook langzaam en valt ze veel minder op.

In mijn loopbaan ben ik van tal van veranderingen getuige geweest. Een beursgang, een overname, overgenomen worden, de implementatie van een nieuw CRM-pakket, een reorganisatie, faillissement, winst van een award, mooie aanbiedingen van de concurrent, promotie en ontslag. Stuk voor stuk gebeurtenissen waarbij er soms Champagne, en op andere momenten tranen vloeiden.

Onlangs was ik bij een seminar over Verandermanagement en terwijl de spreker zijn best deed het publiek met allerlei anekdotes te boeien, vrat ik van frustratie mijn vingers op. In een verhaal van ruim twee uur, vroeg de spreker ons te beseffen dat ‘men’ (het volk, de werkers, jij en ik) bang zijn voor verandering. Wat een lariekoek, dacht ik.

Volgens mij zijn we ten eerste helemaal niet bang voor verandering. Sterker nog, we willen het vaak graag en vragen of schreeuwen erom. Kijk maar naar de uitslag van de Provinciale verkiezingen, de recente demonstraties, het aantal mensen dat van baan wisselt, het aantal mensen dat een burn-out heeft, het grote arsenaal aan coaches en trainers op het gebied van Personal Development, et cetera, etcetera.

Op de tweede plaats zijn wij veel wijzer dan men ons graag ziet. We weten echt wel dat verandering inherent is aan het leven. Pas op het moment dat jij jouw laatste adem uit blaast, komt jouw wereld stil te staan en houden de veranderingen, voor zover we weten, op. Tot die tijd groeien we, vallen we, krabbelen we weer op en zijn we in een continue verandering net als alles en iedereen om ons heen, toch?!

Nee, wij zijn niet bang voor de verandering, wij vrezen de managers die dit natuurlijk proces willen beheren, kanaliseren en dirigeren. Wij zijn bang voor de tekentafels waaraan beleid geschreven wordt dat in theorie mogelijk zou werken, maar in praktijk mijlenver staat van wat men ziet en ervaart. 

Wij missen de aandacht, het vertrouwen en zien door het web aan processen en projecten niet meer hoe het punt op de horizon enthousiast naar ons staat te wenken.

Ik vraag me vaak af hoe de samenleving eruit zou zien wanneer we in plaats van elkaar te beconcurreren elkaar zouden helpen om van betekenis te zijn. Wat zou er gebeuren wanneer wij langdurig werklozen gaan faciliteren met het zelf inkleuren van hun dag? Welke toegevoegde waarde zouden nieuwkomers met een ondernemersachtergrond realiseren wanneer zij de ruimte, het vertrouwen en de financiële injectie krijgen om hun droom te verwezenlijken? Welke waarde zouden we aan het onderwijs en de zorg kunnen voegen zodra we het beknellende systeem en belemmerende regels loslaten?

Wanneer er een algemene honger tot verandering heerst, geef dan hen die de eerste stappen zetten, een duw in de rug. Praat met elkaar; laat elkaars dromen, inzichten en vaardigheden het voedsel om de honger naar verandering te stillen. Help elkaar de hindernissen, die ongetwijfeld ook tijdens de reis op het pad zullen komen, te nemen en geniet van de energie en het vertrouwen dat vrijkomt met iedere stap die samen wordt gezet.

Want laten we wel wezen. In de wetenschap dat alles continu verandert, is het aan ons hier, met elkaar, een mooie, waardevolle en, waarom ook niet, leuke ervaring van te maken.